Wracając do tematu zapowiedzianego w poprzednim poście, chciałbym zająć się pojęciem patriotyzmu i jego oddziaływaniem na nasze społeczeństwo. W czasach szkoły średniej zetknąłem się z osobami, które kwestionowały moją narodowość polską a tym bardziej mój patriotyzm. Dla mnie pojęcie patriotyzmu znajduje się pośrodku dwóch biegunów – między własnym wolnym wyborem inaczej poczuciem tożsamości narodowej, a urodzeniem się na terenie danej ojczyzny, która ma wymiar nie tylko materialny (ziemia, infrastruktura, instytucje) ale także duchowy (kultura, wspólny język, historia, sztuka). Faktycznie jeśliby postrzegać patriotyzm tylko pod kątem pochodzenia, to nie miałbym podstaw ku temu by się nim nazywać. Natomiast tak jak napisałem powyżej pozostaje jeszcze sfera duchowa - kulturowa i właśnie dlatego ja, mimo że mój tata pochodzi z Nigerii, jestem patriotą polskim.
Ostatnio obserwuję, że w dzisiejszych czasach pojęcie patriotyzmu zostało zdewaluowane. Zainspirowały mnie rozważania Marka A. Cichockiego zawarte w książce „Władza i pamięć”, które zgadzają się z moimi przekonaniami.
Obecnie możemy mówić o dwojakim rozumieniu patriotyzmu w jego potocznym znaczeniu. Pierwszy sposób to utożsamienie patrioty z wyidealizowanym bohaterem stojącym na barykadach w czasie zrywu narodowościowego, którego postawa w czasach pokoju traci rację bytu. Drugi natomiast uznaje za patriotyzm wypełnianie obowiązków obywatelskich takich jak płacenie podatków czy chodzenie do wyborów.
Żadne jednak z nich, moich zdaniem, nie odpowiada prawdziwej istocie patriotyzmu. Pojęcie to należy bowiem reinterpretować w zależności od danego okresu w historii. Z jednej strony patriotyzm nie wyklucza heroiczności i wyrzeczenia z drugiej niekoniecznie musi oznaczać tylko i wyłącznie zbrojną obronę ojczyzny. Można zadać sobie pytanie, czym w takim razie jest dzisiaj patriotyzm. Odpowiedzią na to jest solidarność z innymi obywatelami oraz zaangażowanie na rzecz budowy dobra wspólnego. Podam może prosty przykład: zauważam dziś, zwłaszcza wśród młodych ludzi, trend odwrotu od zainteresowania się polityką oraz sprawami społecznymi. Sfery te postrzegane są jako 'brudne' a politycy jako złodzieje, szubrawcy i tak dalej. Nawet jeśli jest to w dużej mierze prawda, to nie oznacza to, że wolno nam się od nich odcinać. Zaangażowanie w te dziedziny nie jest łatwe i proste, wymaga dużego wkładu własnej pracy jak również wytrwałości w tym, aby działać na rzecz dobra ogółu i nie sprzeniewierzyć się swojemu sumieniu. I właśnie taką między innymi postawę nazwałbym patriotyzmem. Jest to bowiem jedno z wyzwań naszych czasów dla Polski.
Pozdrawiam!!!
